Kartlı harcamada rekor durmuyor! Faiz artışına rağmen vatandaşın tercihi değişmedi
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 22 Mart haftasında bireysel kredili mevduat hesapları 202.85 milyar liraya çıkarak rekor seviyeye ulaştı. Şubat ayında ise kredi kartı harcamaları rekor artış kaydetmişti. Mart ayında da bu değişmedi ve kredi kartı harcamaları yeni bir rekora imza attı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre 29 Mart haftasında kredi kartı harcamaları 278,5 milyar TL ile rekor seviyeye çıktı. Geçtiğimiz aylarda kredi kartı nakit avans çekimi ve KMH hesaplarına uygulanan faiz yüzde 5 seviyesine çıkarılmış, nakit avansta taksit sayıları düşürülmüştü.
Peki faiz artışına rağmen kredi kartı harcamaları ve KMH kullanımındaki rekor artışın sebepleri neler? Kredi kartı faizleri daha da yükselecek mi?
‘VATANDAŞLAR KMH VE NAKİT AVANSA YÜKLENİYOR’
Konuyla ilgili merak edilenleri Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram, milliyet.com.tr’ye anlattı. Bayram konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Son açıklanan verilere göre kredi kartı kullanım oranları önemli ölçüde arttı ve rekor seviyeler ulaştı. Faiz artışına rağmen kredi kartlarını kullanma, KMH kullanma, hatta nakit avans çekimi hala devam ediyor. Burada kredi kartı harcamalarındaki artışın asıl nedeni vatandaşların gelirinin sabit olması, harcama kalemlerinde fiyatların sürekli artmasıdır. Bu nedenle vatandaşlar KMH ve nakit avansa yüklenerek temel ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyor.
‘EN ÖNEMLİ ETKEN GELİR’
Gelirin sabit olması en önemli neden. O yüzden asgari ücrete yılın ikinci yarısında tekrardan artış yapılması gündeme gelebilir. Ancak emekli ve memurlar 6 ayda bir zam alıyorlar. Burada faiz artışına rağmen vatandaşın kart kullanımı tercihinin değişmemesinin ana etkeni harcama birimlerinin aynı olmasıdır. Yani vatandaş aynı birim zorunlu gıda maddesi almasına rağmen fiyatların yükselmesinden dolayı kredi kartı harcaması yapıyor diyebiliriz.
HANGİ KALEMLERDE ARTIŞLAR YÜKSEK?
Kredi kartı harcamalarında özellikle zorunlu tüketim mallarında bir artış yaşanıyor. Gıda, sağlık ve eğitim sektörleri de kredi kartı harcamalarında öne çıkıyor.
Kredi kartı nakit çekimi faizleri yüzde 4.25’ten yüzde 5’e çıkarıldı. Son yapılan faiz artışıyla bu yüzde 5 seviyesinde sabit kaldı ve bir değişim olmadı.
KREDİ KARTI FAİZLERİ DAHA DA YÜKSELECEK Mİ?
Eğer kredi kartı harcamalarında yeterince azalma olmazsa kredi kartı akdi faiz ve gecikme faizinde bir artış olacaktır. Bugün ise ihtiyaç kredisi faiz oranları yüzde 86’lara dayandı, ticari kredilerde faiz yüzde 75’ler civarında. Kredi kartı gecikme faizi ve akdi faizler hala güncel kredi faizlerinin altında kalıyor. Ben kredi kartı kullanımının bu yüzden devam edeceğini düşünüyorum. Kredi kartı faizleri yeterince tüketim azaltılamazsa, enflasyon dizginlenemezse tekrardan artacaktır.
‘GELİRE GÖRE LİMİT BELİRLENSİN’
Kredi kartlarına ilişkin bir düzenleme yapılacağı Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan tarafından açıklanmıştı. Düzenlemenin nasıl olacağı konusunda kesin bir bilgiye sahip değiliz. Bazı ürün kalemlerinde kredi kartı taksit sınırlaması kaldırılabilir.
Herkesin gelirine göre bir kredi kartı limiti belirlenmelidir. Eğer kredi kartlarında gelirden daha fazla harcama olursa vatandaşlar ciddi bir yük altında kalabilir. O yüzden kredi kartları ile ilgili bir düzenleme yapılacaksa bunun limitlerle ilgili olacağını düşünüyorum.”
